Katarína Löfflerová

Katarína Löfflerová, ocalała z Holokaustu, przeszła przez kilka nazistowskich obozów koncentracyjnych. Wychowana w wielokulturowym i wielojęzycznym otoczeniu, biegle posługiwała się kilkoma językami. Przez niemal całe życie mieszkała jednak w Bratysławie i sama o sobie mówiła, że jest "środkowoeuropejska".

Herstoria i fotografie Streszczenie Cały wywiad

Interviewer
Martin Korcok

Year of interview
2004

Interview location
Bratislava, Slovakia

Katarína Löfflerová urodziła się w Bratysławie w mieszczańskiej rodzinie o węgierskich i słowackich korzeniach. Dorastała w Bratysławie, w gimnazjum uczyła się religii żydowskiej i języka hebrajskiego. Na etapie szkoły średniej uczęszczała do ewangelickiego liceum w Bratysławie. Uczyła się także języków obcych - oprócz tych, które już znała - słowackiego, niemieckiego i węgierskiego nauczyła się także angielskiego. Löfflerová była bardzo aktywna w różnych klubach sportowych, grała w tenisa i pływała. Uczęszczała też na lekcje gry na fortepianie, jak to było w zwyczaju wśród dziewcząt z jej warstw społecznych. W swoim gospodarstwie domowym Löfflerowie zatrudniali guwernantkę i służącą.

Löfflerová miała młodszą siostrę Alžbetę. Relacje w rodzinie były bliskie, regularnie wyjeżdżali razem na wakacje w różne miejsca na terenie Słowacji i Węgier. Rodzina nie była religijna i przestrzegała tylko postu w Jom Kipur, a synagogę odwiedzała jedynie kilka razy w roku w czasie najważniejszych świąt. Gospodarstwo nie było koszerne. W czasie zimowych świąt mieli nawet choinkę. Przed wojną Katarina nie doświadczyła antysemityzmu. Przyjaźniła się z osobami z różnych kręgów społecznych. Jednak wszyscy bliscy przyjaciele jej rodziców byli Żydami.

Po ukończeniu studiów pracowała w fabryce Klingera i wyszła za mąż za Żyda Oskara Klopstocka. Jej siostra również wzięła żydowski ślub. Löfflerová była bardzo towarzyska i aktywna, ale nie angażowała się w żaden nurt polityczny.

Po podziale Czechosłowacji i utworzeniu państwa słowackiego, Löfflerová spotkała się zarówno z pozytywnymi, jak i negatywnymi zachowaniami ze strony nie-Żydów. Była przerażona, gdy musiała nosić żółtą gwiazdę (której nie przypinała aż do chwili, gdy zobaczyła strażników), a jej rodzina żyła w ciągłym strachu i niepokoju. Rodzina zdecydowała się jednak nie emigrować i pozostać w Czechosłowacji (później Słowacja). W 1942 roku uratowała przed wywózką męża, ojca i szwagra, którzy zostali deportowani do obozów pracy przymusowej.

Ona sama została deportowana gdy rozpoczęła się niemiecka okupacja Słowacji, w 1944 roku. Jej siostra ukrywała się ze swoją rodziną, a Löfflerová wraz z matką, ciotką, ojcem i mężem została deportowana do Auschwitz. Jej rodzina została tam natychmiast zamordowana, a Löfflerovą po 10 dniach wywieziono wraz z innymi więźniami do pracy w fabryce wojskowej pod Dreznem. Później trafiła do Mauthausen, gdzie doczekała wyzwolenia.

Po wyzwoleniu wróciła do Bratysławy, gdzie poznała swojego drugiego męża Ladislava Löfflera, niereligijnego Żyda. Para pozostała w Czechosłowacji i miała córkę Annę, którą wychowywała na sposób świecki. Löfflerová przez ponad 25 lat pracowała jako przewodniczka, wykorzystując swoje umiejętności językowe. Zawsze otwarcie mówiła o swojej żydowskiej tożsamości, nawet w czasach komunizmu i nie ukrywała swoich wizyt w synagodze w wielkie święta. Nie spotkała się z antysemityzmem po wojnie, ani z żadnymi innymi negatywnymi doświadczeniami z powodu tego, że była Żydówką.

Nigdy nie została członkinią partii (choć rozważała to w latach 40.) i brała czynny udział w protestach podczas aksamitnej rewolucji w Czechosłowacji. Dziś nadal mieszka w Bratysławie, gdzie spędza czas spacerując, czytając książki o historii i nowościach. Zawsze wyraża swoją opinię, chociaż nie czuje się już z tym zbyt komfortowo. Löfflerová dwukrotnie odwiedziła Izrael i była bardzo zadowolona z możliwości wyjazdu za granicę – dało jej to wiele radości. Jest zwolenniczką Izraela, ale nigdy nie miała ochoty tam zamieszkać. Powiedziała, że chyba jest na to „zbyt środkowoeuropejska”.

Read another story

  • Vera Szekeres-Varsa

    Vera Szekeres-Varsa, wszechstronnie wykształcona intelektualistka, urodziła się w Budapeszcie, w tym mieście przeżyła Holokaust i spędziła większość swojego życia po zakończeniu wojny. Opowiada o swoich doświadczeniach sprzed i z czasów wojny, ale także o powojennych latach w komunistycznym kraju.
    Poznaj jej historię
    01
  • Rosa Rosenstein

    Urodzona w Berlinie w 1907 roku Rosa Rosenstein, córka krawca, wcześnie porzuciła szkołę, aby pracować w firmie ojca. Wkrótce po dojściu nazistów do władzy w 1933 r. większości członków jej rodziny udało się wyjechać z Niemiec do Palestyny. Ona została w Niemczech z mężem Michaelem Weiszem i ich córkami, Bessy...
    Poznaj jej historię
    02
  • Lisa Pinhas

    Lisa Pinhas

    Lisa Pinhas, grecka Żydówka z Salonik, była jedną z pierwszych w Grecji kobiet ocalałych z Holokaustu, które podzieliły się swoimi wspomnieniami. Lisa przywołuje żywe obrazy swoich doświadczeń w nazistowskich obozach koncentracyjnych.
    Poznaj jej historię
    03
  • Rosl Heilbrunner

    Przeżyła Holokaust zmieniając tożsamość. Przez pierwsze lata istnienia frankistowskiego reżimu w Hiszpanii, wobec prześladowań i zagrożenia ze strony gestapo, Rosl Heilbrunner wraz z mężem i synami starała się przetrwać, przybierając inną tożsamość.
    Poznaj jej historię
    04
  • Irena Wygodzka

    Nazywam się Eni Wygodzka z domu Beitner. Erna to imię używane w dokumentach, w dowodzie osobistym, ale zarówno moi przyjaciele, jak i rodzina zawsze mówili do mnie Eni. Jedna z kuzynek nazywała mnie Koziula, bo byłam taka dzika i niespokojna... Irena - to było dopiero po powrocie do Polski w...
    Poznaj jej historię
    05
  • Ludmila Rutarova

    Ludmila Rutarova, ocalała z Holokaustu pochodząca z Pragi, przeżyła Terezin, Auschwitz oraz Bergen-Belsen, by po wojnie powrócić do Pragi, odbudować swoje życie i założyć rodzinę.
    Poznaj jej historię
    06
06